Tüm hayatımı düşünürsek, yıllar içinde pek çok heyecan verici sonuç beklediğim olmuştur. En azından o dönem için, heyecanlandığım sonuçlar desem daha doğru. Ancak beklediğim öyle bir mail vardı ki, gecemi gündüzüme katan, uykularımı kaçıran, korkuyla ve çılgınca bir heyecanla çaresizce, sürekli mail kutumu yenilememe neden olan bir mail. Türk Hava Yolları Akademisi’ne başarı ile kabul edildiğimi gösteren o tarifsiz mail. Harry’nin , Hogwarts mektubu alması kadar büyülü olmasa da , kendi Muggle dünyamda (Ne yazık ki:( ) hatrı sayılır bir mucizeydi bu mail benim için.
Geri dönüp bu günleri hatırlamak nereden gelip nereye gittiğini görebilmek, sahip olduklarının kıymetini bilebilmek ve belki de unuttuğun güzel hisleri biraz olsun anımsamak için çok değerli. Bazen hayalin kendisi, gerçeğinden daha güzel olsa da yine de emeğinle, kendi çabanla, düşe kalka bir şeyleri başarmak harika. Kariyerime bir Boeing 737 pilotu olarak devam ederken bir yandan da sizlerin sorularını , kuşkularını , heyacanını ve acabalarını görüyor, çok da iyi anlıyorum. O halde daha önce birçok kez farklı şekillerde anlatmış olsam da 2024 versiyonlu güncel bir pilot olma hikayesini sizlere sunayım. Pek yazık ki gençlerimizde hatta toplumumuzda araştırma yapmak, geri dönüş yapıp yazılanları bularak oralardan da fayda sağlamak biraz eksik kalmış durumda. Bir de maalesef illa kişiye özel tariferle başarı yoluna gidileceği inancı pek revaçta. Ancak başarının yolu aslında hep aynı yollarda, çalış, daha çok çalış, daha akıllı çalış.
Evet, THY, Pegasus, Sunexpress gibi şirketlerin pilotluk akademileri için ilanları bulunmakta. Buraya geldiyseniz en azından bunu biliyorsunuzdur diye düşünüyorum. Bu akademiler sizleri sıfırdan alıp yetiştirerek birer pilot olarak mezun ederler. Akabinde tabii ki eğitimleriniz hala devam eder (bunlara geleceğiz) ve gerekli tüm aşamaları tamamladığınızda da artık şansınıza Airbus veya benim gibi Boeing uçaklarından birinde görevinize başlarsınız.
Bu yol ciddi anlamda meşakkatli bir yoldur ve zorludur. Hafifletmek, sizleri kandırmak ve süreci azımsamak olur. Ancak tıpkı benim ve şu an görev yapan ve okuyan binlerce kişi gibi gerektiği gibi çalışır, aranan yetkinliklere de sahip olursanız süreçleri başarılı ile tamamlarsınız. Bu yolda ne sadece Harry olmanız yeterlidir ne de sadece Hermonie. Sizi ne sadece saf yeteneğiniz sonuna kadar götürebilir ne de safi deli gibi ders çalışıyor olmanız. İşte bu yüzden yetkinlikler kavramı büyük önem taşır. Keza bütün kitabı yutmuş ama hala stresli durumlarda eliniz ayağınıza dolanıyorsa burada çözülmesi gerekenler biraz farklıdır. Bunlar çok daha derin ve benim şahsi olarak ilgilendiğim ‘bilişsel psikoloji’ alanına girer ancak ilginiz varsa ancak eğilmenizi tavsiye ederim. Şimdilik standart bir pilotluk sürecinden yürüyelim.
Ben TAFA yani Türk Hava Yolları Akademisi’nden mezun olduğum için size kendi bildiğim süreci anlatıyor olacağım. Ama süreçler hemen hemen aynı bunu da söyleyeyim. TAFA için neredeyse her sene ilanlar açılır. (Ve ne acıdır ki hala Instagram’dan bana her gün, param yok nasıl pilot olayım? şeklinde mesajlar yığılır!). Pilotluk, özellikle akademiler için gereken kriterleri bir başkasına sormaya bu kapsamda hiç gerek yoktur. Açıkça yazılmış olan kriterler şirketlerin sayfalarında yer alırken , bir pilota veya havacılıktan birine boyum 1.54 beni alırlar mı?, Gözümde şu rahatsızlık var kabul alır mıyım? gibi sorular hali ile biraz mantık dışı kalıyor. Keza sağlık ile ilgili başlıkları pilotlara değil, havacılık hastanelerine veya havacılık doktorlarına sormak daha yerinde bir seçim olabilir..
Diyelim ki kriterlerin hepsini karşılıyorsunuz. Bu durumda başvurunuzu yapar, şirketin size geri dönüş yapmasını beklersiniz. Evrak teslimi ve boy-kilo ölçümü için sizi İstanbul’a davet ederler. Burada uygun olduğunuz onaylandığında da size, gireceğiniz sınavların birer demosunu içeren bir mail atılır. İşte resmi olarak süreciniz başlamıştır. Bundan sonrası aslında kolayken ve size gönderilen mailde kurallar kaideler açıkça belirtilmiş iken yine, herkes sağdan soldan sihirli bir yol, sihirli cümleler aramaya başlar. Esas olan kafayı koyup defalarca kez tekrar tekrar o modülleri dönmek, bunun kaydını tutmak, kendi çıtanı yükseğe koymak, iyi yaptıkça daha iyisi, daha da iyisini istemektir. Ancak tahmin ediyorum ki sürekli olarak tek başına çalışırken insanlar, yolda konsantrasyonunu kaybediyor olacak ki hemen başkalarından bir kurtuluş yolu isterler. İşte tam o anda kendine şunu hatırlatmalı insan, ben bu mesleği layığı ile yapabilmek için mental olarak da güçlü olmalıyım. Kendi yolumu bulmalı, kendi gerçeğimi yaratmalıyım.
Bu modüllerle sınanacağınız sınavın adı DLR 1. Sizin zeka, temel beceriler, refleks, görsel hafıza, sayısal zeka ve temel bilimler ile ilgili bazı becerilerinizi sınar. Ve tabi Joy-stickle gireceğiniz bir sınav daha vardır ki , MIC, bu da el-göz koordinasyonu gibi yetkinliklerinizi de ölçer. Eğer talep gelirse ( yorum olarak yazabilirsiniz) bu sınavlar hakkında detaylı bilgiyi yine, yeniden ayrı bir yazı oluşturarak yazarım. Şimdi rutinden devam ediyorum.
DLR-1 sınavını geçerseniz, sırada mülakatlar olacak. Ancak aldığım duyuma göre, bu sene yeni getirilen bir sınav daha olacak. Bu da incelediğim kadarı ile yine DLR 1’e çok benzer, benzer yetkinlikleri test eden bir sınav. Tek dezavantajı gördüğüm kadarı ile bunda çalışmanız için modüller yerine, konuyu anlatan sade bir PDF veriliyor. Bol şans.
Mülakatlar ise CRM ve Kurul Mülakatı olarak devam ediyor. Benim zamanıma göre içeriklerde ciddi değişikler olmuş durumda. Kurul mülakatı en son gireceğiniz ve artık şirket İK’sı ve hala geliyorsa bir kaptan ve psikolog ile gerçekleşiyor. Burada şuna çalışın, buna çalışın diyemem çünkü konular tamamen sizin üzerinizden ilerleyip, cevaplarınıza göre şekilleniyor. Yani öyle tek bir doğru cevap yok. Ancaaaak şunu diyebilirim, herkesten duyduğunuza inanmayın, herkesten duyduğunuza da çalışmayın. ‘Kendiniz olun’ bence verilebilecek en güzel tavsiye.
CRM ise biraz karışık. Benim zamanımdan farklı olarak artık sizleri gruplara ayırıyorlar ve belirli görevleri vererek bunları nasıl tamamladığınızı gözlemliyorlarmış. Burada da neye baktıklarını, neyi aradıklarını tahmin etmek çok zor değil. Pilot olmak için gerekli belirli karakter özelliklerli var, bunlara sahip misiniz?, grup çalışmalarına ne kadar uygunsunuz?, Ekip içi ve dışı tavırlarınız eminim buralarda eleyici kriter oluyordur. Kokpit içi gereklilikler, CRM, pilot karakter özelliklerini biraz araştırın. Ve unutmayın ki bilgi eksikliği düzeltilir, geliştirilir ancak karakter, sizin oturmuş yapı taşınızdır. Soruları bilemediniz diye yelkenleri suya indirmeyin. Pilotlukta en önemli becerilerden biri de hatalara takılı kalmamak , görevini layığı ile temiz kafayla yapabilecek metanete sahip olmaktır.
Pilotluk hayatınız boyunca kazanmanız gereken en önemli becerilerden biri, araştırmak, tek başına sürekli öğrenmeye devam etmektir. 60 yaşına da gelseniz değişen dökümanları, değişen koşulları ve teknolojiyi en iyi şekilde takip etmeli, kuralları uygulamalısınız ki bence bu mesleği mükemmel yapan da bu! Her şeyin cevabını birilerine sorarak bulamazsınız. Kitaplarla haşır neşir olmalı, neyi nerede bulacağınızı bilmelisiniz. İşte böyle bir hayatı yaşamayı göze alıyor ve istiyor iseniz, o halde sınavlara hazırlanırken de bu yukarıda yazdığım her bir kriteri detaylıca araştırmaktan, konuların derinine inerek kendinize özgün bir yol çizmekten yorulmayacaksınızdır. Unutmayın ki bir bilgi ortada dolanıyorsa buna herkes erişebilir ve siz fark yaratmak istiyorsanız, önce farklı olmayı becerebilmeniz lazım.
Sınavlar hakkında daha fazla detay isterseniz lütfen yorumlara sorularınızı ve taleplerinizi yazın, ha bir de konu ile ilgili YouTube videosu da gelecek, malum izlemek okumaktan daha çekici birçok insan için…
Herkese başarılar dilerim.
